Peyami Safa’nın ölümünü takip eden günlerde birçok gazete ve dergide onun yaşamı sanatı ve edebî değeri ile ilgili birçok yazı yazıldı. Peyami Safa’nın yazı ekibinde olduğu Düşünen Adam dergisi, 21 Haziran 1961 tarihli 25. sayısında “Peyami Safa Türk Düşüncesinin Kaybı” adıyla Peyami safa dosyası hazırlamıştı. Dosyada Dr. Recep Doksat, Doç. Dr. Ayhan Songar, Necdet Sancar […]
“Büyük bir haksızlık olacak büyük bir yanlışlığa düşmemek için geçmiş zaman adamlarını bugünkü fikirlerimize, yani bugünkü hayat ile karışmış ve bulanmış fikirlere göre değil, kendi günlerinin fikirlerine, yani o zamanki hayat ile karışmış ve bulanmış fikirlere göre muhakeme etmeye çalışmalıyız.” Abdülhak Şinasi Hisar, Boğaziçi Mehtapları Bizim zamanların tabiri ile ortaokul talebesiydim. Okumaya olan merakımın günden […]
Doğu-Batı meselesi Türk toplumunun dün ve bugün de üzerinde en fazla durduğu konulardan biridir. Batı karşısındaki ilmî ve teknik bakımlardan geriliğimizi fark ederek yönümüzü değiştirdiğimizden beri aydınlarımızın yaşadığı ve hemen her vesilede tartıştığı “Batılılaşma” sorunu ilk romanlarımızla beraber günümüze kadar çeşitli açılardan ele alınmıştır. Yaşadığı toplumu çok iyi gözlemleyen bir yazarın cemiyet içinde vuku bulan […]
Edebiyatla uğraşan aile üyeleriyle büyüyen Peyami Safa, daha çocukken gazeteciliğe ve yazarlığa ilgi duymaya başlar. O dönemde gazetecilik ve yazarlığın yolu ise matbuat âlemine atılmaktan, süreli yayınlarda varlık göstermekten geçmektedir. Bunun farkında olan Peyami Safa ise henüz dokuz yaşındayken arkadaşlarıyla birlikte ilk gazetesini çıkarır: Zenbur. Üç arkadaşın birkaç nüsha bastıkları bu gazetede Peyami Safa’nın Girit […]
İnsanlar arası iletişim ortamlarında seslenmeler (hitaplar) iletişimi başlatmada uyaran/uyarıcı görevini üstlenirler. Gönderici, alıcıya mesajını sözlü veya yazılı olarak iletirken önce ona seslenir ve böylece onu uyararak iletişim ortamına çeker. Alıcının dikkatinin konuşmaya çekilmesi amacıyla kullanılan seslenmelerin seçiminde, gönderici ve alıcının yaşı, cinsiyeti, toplumsal statüsü, eğitim durumu, hiyerarşideki yeri gibi birçok değişken etkilidir. Seslenmeler (hitaplar), bir […]
Peyami Safa’nın Server Bedi müstearıyla kaleme almış olduğu çok sayıdaki romanlardan biri Kızlar ve Yıldızlar adını taşımaktadır. Bu roman Hafta dergisinin 31 Ağustos 1951’deki 101. sayısı ile 15 Şubat 1952’deki 125. sayısı arasında tefrika edilmiştir.[i] Kızlar ve Yıldızlar tefrika edilişinden neredeyse yetmiş yıl sonra ilk defa Ötüken Neşriyat tarafından yayımlanmıştır. Tefrika geleneğine uygun olarak popüler […]
Osmanlı-Türk Cihân Devleti’nin ‘çöküş dönemi edebiyatı’nın bu kadar güçlü ve temeli sağlam oluşunun sebebini bir türlü anlamış değilim. Son yetmiş senesini, iç çekişmeler, dış emperyal güçlerin saldırıları ve “Hasta Adam” yaftasıyla ‘çöküş’e direnmeyle geçiren koca bir imparatorluk, bu kadar muhteşem edebiyata nasıl sâhip oldu, hayret ederim. Bunlardan; Mehmet Âkif Ersoy, Yahya Kemal, Beyatlı, Ali Fuat […]
Dokuz yaşından itibaren hastalıklarla mücadele eden ve on üç yaşında hayatını kazanmak zorunda kalan Peyami Safa, on dokuz yaşına kadar bir taraftan kendini yetiştirmeye çalışır, diğer taraftan da okullarda öğretmenlik yapar. Çocuk yaşta omuzlarına böylesine güç bir sorumluluk yüklenen yazarın, evin geçimini sağlamak için çok okumak ve yazmak zorunda kalması, yaşadığı bu zorluklar onun erken […]
Giriş: Şimşek (1923) romanı derin, yoğunluklu bir psikolojik çözümleme romanı olduğu kadar medeniyet değişiminin trajedisini de verir. Yüzey yapıda bir aile faciası yer alırken derin yapıda kültürel kırılmalar sonucu ortaya çıkan çok önemli psikolojik çözümlemeler ve medeniyet karşılaştırmaları sergilenir. Özellikle şüphe, vehim, hastalıklı bağımlılık, iradesizlik, tereddüt, ihtiras gibi duygular derinlikli olarak irdelenmiştir. Romanın Kısa Özeti: […]
Edebice 34. sayı Peyami Safa dosyası ile çıktı. Dosyada Prof. Dr. Nurullah Çetin, Prof. Dr. Aliye Uslu Üstten, Doç. Dr. Şeyma Büyükkavas Kuran, Doç. Dr. Hakan Değirmenci, Doç. Dr. Canan Olpak Koç, Metin Savaş, M. Halistin Kukul, Dr. Ersin Bayram, Mediha Mangır, Zeynep Feyza Erdoğan, M. Hayati Özkaya ve Sabit Bayar’ın yazıları yer alıyor. Dönemin […]