Eskiden resmî yazılar öğretmenlere imza karşılığında bildirilirdi. Şimdi imza sorumluluğu olmasa da Milli Eğitim Bakanlığı Doküman Yönetim Sistemi (DYS) üzerinden kendilerine gönderilen yazılardan bütün personel sorumludur. Bu sebeple DYS’den iletilen yazılara ara ara bakmakta fayda var. Zira meslekle, alanla ilgili önemli yazıların gözden kaçma durumu olabilir.
Bu yazının yazılma sebebi DYS tanıtımı değil elbette. DYS üzerinden Bakanlığa bağlı tüm kurumlara gönderilen bir yazı hakkında yazmak istedim. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü, Milli Eğitim Bakanlığına 3919122 sayı numarasıyla bir yazı gönderiyor. Yazıda ISSN (Uluslararası Standart Süreli Yayın Numarası) ve İSBN (Uluslararası Standart Kitap Numarası) hakkında bilgiler verildikten sonra şu açıklama yapılıyor: Bakanlığınızca yayımlanan ve yukarıda zikredilen Yönerge ile birlikte ilk ve orta öğretim kurumlarınca başarı ve ödül belgesi alınmasına puan teşkil etmek üzere son zamanlarda ISSN taleplerinde yoğunluk gözlemlenmektedir. Söz konusu taleplerin incelenmesi neticesinde; ISSN başvurularına konu yayınların çoğunun içeriğinin bir süreli yayın niteliği taşımadığı; okulların tanıtımı ve okul içi etkinlik bilgilerinden oluşan çok kısa metinlerin çokça fotoğrafla desteklenmeye çalışıldığı broşür, katalog ya da tanıtım kitapçığı benzeri yayınlardan ibaret olduğu görülmektedir. ISSN, içerisinde edebî ve kültürel metinler, uzmanlık bilgisi ve yorum içeren yazılar, haberler, araştırma ve incelemeye dayalı makaleler içeren; kesinlikle sonlandırılması planlanmamış, belirli aralıklarla çıkan ve devamı olan (sayısı olan) yayınlara atanmaktadır. Esasen söz konusu yayınlardaki içerikler, “süreli yayın” teriminin tanımı içerisinde değerlendirilecek niteliklere sahip değildir.
Şimdi durup dururken Kültür ve Turizm Bakanlığı neden Milli Eğitim Bakanlığına “İSBN ve İSSN atanması” konulu bir yazı gönderiyor? Öncelikle bundan bahsedelim. Milli Eğitim Bakanlığı Personeline Başarı, Üstün Başarı Belgesi ve Ödül Verilmesine Dair Yönerge uyarınca her yıl belirli oranlarda başarı belgesi verilir. Üç kez başarı belgesi alan personele de “üstün başarı belgesi” verilir. Üstün başarı belgesi alan personel arasından da çeşitli kriterlere bağlı olarak “ödül” verilecek personel seçilir. Ödül alacak personeli seçmek için oluşturulan değerlendirme formunun ç bendinin 1. ve 2. maddelerinde:
- ISSN almış dergilerde yayımlanmış edebi eserler ile bilimsel/mesleki inceleme/araştırma ve makaleleri için
- ISBN almış kitaplar ile ISRC almış müzik eserleri için
kriterleri belirlenerek birinci maddeyi yerine getirene bir kez 6, ikinci maddeyi yerine getirene 8 puan verilmektedir.
Salgın döneminde 2 kez bütün öğretmenlere başarı belgesi verilmişti. Üçüncü başarı belgesini de yaptığı çalışmalar ve gayretiyle kazanmış bir öğretmen üstün başarı belgesine sahip oldu. Bakanlığın 2 kez üst üste bütün öğretmenlere başarı belgesi vermesiyle birlikte bu yıl üstün başarı belgesine sahip olan öğretmen sayısının epeyce arttığı aşikâr. Hâl böyle olunca “ödül” için yarışan öğretmen sayısı da artmış oldu. Ödülü almak isteyenler değerlendirme ölçeğindeki kriterleri ne kadar fazla yerine getirilerse o kadar çok puan alacaklar. Bu puan sonucuna göre de ödül alan personel ya da personeller belirlenecek. Mesleğini layıkıyla yerine getiren, alanındaki gelişmeleri takip eden, ulusal ya da uluslararası birçok etkinliğe katılan, bunlarda dereceye giren, fikir üreten, yazan, paylaşan öğretmenlere elbette belirlenen ödül esaslarınca puan verilmesi hakkaniyetlidir, olması gerekendir. Ancak sırf birkaç puan alacağız diye edebî ya da bilimsel değerden yoksun yayınlara ISSN numarası almaya çalışmak nedir Allah aşkına? Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğünün, Milli Eğitim Bakanlığına gönderdiği yukarıda adı anılan yazı bence bizim için bir utanç vesilesidir. Bir eğitimci, yazıda da belirtildiği gibi “ISSN başvurularına konu yayınların çoğunun içeriğinin bir süreli yayın niteliği taşımadığı; okulların tanıtımı ve okul içi etkinlik bilgilerinden oluşan çok kısa metinlerin çokça fotoğrafla desteklenmeye çalışıldığı broşür, katalog ya da tanıtım kitapçığı benzeri” şeylerin bir süreli yayın olduğunu nasıl iddia edebilir, bu “yayın” için nasıl ISSN başvurusunda bulunabilir? Diyelim ki bunun bir süreli yayın olduğu kabul edildi. Orada yazdığınız, çizdiğiniz yazı ve yazıya benzer şeylerin “makale, deneme, öykü” gibi edebî veya bilimsel bir yanının olduğunu nasıl ve kime anlatabilirsiniz?
2016 yılından beri “Edebice” adıyla bir süreli yayın çıkarıyoruz ve süreli yayın çıkarmanın zorluklarını iliklerimize kadar hissediyoruz. Ben Edebice’nin ISSN numarası olduğu hâlde etik bulmadığım için kendi dergimizde yayımlanan yazılarla bu ödüle başvurmadım. Kendi çıkardığı dergide yazıları yayımlanan bir meslektaşım bu yazıları ödül için ilgi gösterebilir, buna saygı duyarım. Çünkü yazısı edebî ve bilimsel niteliği haiz olabilir. Ama hiçbir edebî niteliği olmadığı hâlde sırf ödül puanı alabilmek uğruna Bakanlığın hakkaniyetle belirlediği kriterleri delmeye çalışmak, tam ifadesiyle “kriterlerde sahtecilik” yapmak en hafif ifadeyle söylüyorum eğitimci yaklaşımı olamaz. (Hoş, böyle bir yaklaşım olamaz ya, başka hafif ifade bulamadım.)
Sokaklarda kısa yoldan köşeyi dönmeye, haksız kazanç ya da güç elde etmeye çalışan, başkasının sırasına, hukununa saygısı olmayan insanların çığ gibi büyümesi elbette sebepsiz değil! Çuvaldızı kendimize iğneyi başkasına…
Yaşar VURAL
Leave feedback about this